We zetten in op een duurzame, energie- en klimaatneutrale inrichting.

• De CO2 uitstoot moet in 2050 ten opzichte van 1990 95% en in 2030 55% minder zijn.
• In 2050 is de mobiliteit vrij van emissies.
• In 2050 is de industrie circulair en heeft een zo laag mogelijke uitstoot.
• In 2050 functioneert het landgebruik en de landbouw in zo klein als mogelijk en zo groot als nodige gesloten kringlopen.
• Bovendien is afgesproken dat in 2050, 7 miljoen woningen en 1 miljoen gebouwen van het aardgas af zijn.
• Als eerste stap is de doelstelling dat in 2030 de eerste 1,5 miljoen bestaande woningen verduurzaamd zijn.

Duurzame energie

Per regio zijn afspraken gemaakt over het opwekken van duurzame energie via wind en zon, via de Regionale Energie Strategie (RES) (Deze link gaat naar een externe website). Het RES-bod van Vijfheerenlanden voor duurzame opwek bedraagt minimaal 0,072 TWh in 2030.

Tekort aan netcapaciteit

Steeds meer bedrijven en particulieren hebben zonnepanelen. Ook andere vormen van duurzame energie worden gebruikelijker, zoals onder andere een warmtepomp of warmte-koudeopslag. Doordat we steeds meer energie zelf opwekken en terug leveren aan het energienet, ontstaat erop steeds meer plekken in Nederland een overbelasting van het elektriciteitsnet. Dit kan grote gevolgen hebben, bijvoorbeeld doordat zonnepanelen en/of windturbines hun elektriciteit niet kunnen leveren of dat er voor nieuwe gebouwen geen ruimte meer is op het elektriciteitsnet. Op dit moment is er in Vijfheerenlanden nog voldoende netcapaciteit. In de toekomst kan het realiseren van woningbouw- en werklocaties stagneren als de huidige netcapaciteit niet vergroot wordt. Huidige wetgeving biedt vooralsnog geen ruimte om een lokaal zelfvoorzienend netwerk te realiseren.

Energiebesparing

Niet alleen moeten we energie duurzaam opwekken in plaats van via fossiele brandstoffen, we moeten ook inzetten op energiebesparing. Ook de inrichting en het ontwerp van de openbare ruimte en bebouwing moeten hieraan bijdragen. Nieuwe woningen krijgen geen gasaansluiting meer en er is aandacht voor isolatie en duurzaam materiaalgebruik. Toch ligt het aandeel hernieuwbare energie nog iets achter op het Nederlands gemiddelde.

Circulaire samenleving

Het doel van circulariteit is: streven naar een wereld zonder afval. Restproducten zijn de grondstoffen voor nieuwe producten, of worden weer opgenomen door de natuur.

Wat willen we bereiken?

Vijfheerenlanden heeft de volgende ambities om de doelstellingen uit het Klimaatakkoord te kunnen bereiken:

• In U16-verband werken we aan de doelstelling om in 2030 70% van alle elektriciteit duurzaam op te wekken. Tot 2030 geven we invulling aan de realisatie van het RES-bod van Vijfheerenlanden voor duurzame opwek van 0,072 TWh in 2030.
• In 2030 is 70% van het maatschappelijk vastgoed voor zover mogelijk CO₂-neutraal.
• In 2030 is in Vijfheerenlanden het energiegebruik bij bedrijven en in de gebouwde omgeving met 45% gereduceerd ten opzichte van 1990.

Dat doen we in de eerste plaats door in te zetten op het verminderen van energiegebruik, bijvoorbeeld door het stimuleren van isolatie van woningen. We streven naar een sterke stijging van het aandeel hernieuwbare energie en het aandeel elektrisch vervoer en deelvervoer.

We bieden ruimte aan innovaties en experimenten om energieproductie, - opslag en –gebruik in een lokaal netwerk mogelijk te maken. Wanneer landelijke wetgeving hier ruimte voor biedt nemen we bij de ontwikkeling van nieuwe werklandschappen hiervoor de benodigde maatregelen.

Duurzame energie

We bieden ruimte aan het opwekken van duurzame energie en behalen daarmee ons RES-bod van minimaal 0,072 TWh in 2030. Met de windturbines bij Autena wordt in 2023 een groot deel hiervan al opgewekt. Voor de realisatie van het RES-bod wordt tot 2030 maximaal ingezet op invulling van het onbenut potentieel voor zon op dak. Vooral grote(re) onbenutte dakvlakken komen in aanmerking. Vijfheerenlanden stimuleert de invulling van deze ruimte door o.a. voorlichting, ontzorging en subsidie.

Zonne-energie

Naast de mogelijkheden voor zon op dak geeft Vijfheerenlanden ruimte voor het opwekken van energie door zon op grond projecten t.b.v. eigen gebruik. De bijdrage aan het RES-bod van deze mogelijkheid is naar verwachting beperkt maar voorziet wel in een behoefte. Ook wordt ruimte gegeven voor kleine windturbines t.b.v. eigen gebruik. Daarnaast geven we ruimte aan innovaties op het gebied van duurzame energie.

Windenergie

Vijfheerenlanden onderkent het belang van elektrische energie opwek door windprojecten en heeft daarvoor kaders gesteld. In hoeverre in de periode tot 2030 daadwerkelijk windprojecten nodig zijn zal blijken uit jaarlijkse monitoring op het spoor ‘zon’. Voor het plaatsen van windturbines zijn drie zoekgebieden vastgelegd op de visiekaart, deze maken onderdeel uit van de het Locatieonderzoek wind Vijfheerenlanden (PDF, 2.8 MB).

In het kader van de Transitievisie Warmte gaan we het aardgasvrij maken van woningen en het zoeken naar alternatieve warmtebronnen stimuleren.

Circulaire samenleving

We gaan stappen zetten naar een circulaire gemeente. We hebben de volgende doelen:

• In 2030 is de gemeente Vijfheerenlanden 50% circulair en in 2050 is de gemeente Vijfheerenlanden 100% circulair. Dit betekent dat in 2050 in Vijfheerenlanden geen (rest)afval en verspilling meer bestaat.
• In 2030 is de leefomgeving in Vijfheerenlanden schoon en wordt overlast door zwerfafval verminderd.
• In 2050 is de mobiliteit in Vijfheerenlanden innovatief en schoon. Vervoersbewegingen zijn zonder emissies en vrij van fossiele brandstof.
• In 2050 is de bedrijvigheid in Vijfheerenlanden zoveel mogelijk schoon en emissie-loos.

We stimuleren onze inwoners en bedrijven om materiaal opnieuw te gebruiken, afval te scheiden en minder afval te produceren. Om circulariteit mogelijk te maken, bieden we ruimte aan bedrijven die hierin een belangrijke schakel vormen. Hiervoor werken we samen in de regio.

Hoe gaan we dat doen?

• Nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen worden tenminste energieneutraal en zoveel mogelijk circulair uitgevoerd. We streven ernaar dat ontwikkelingen energie produceren. Daarbij passen we maatwerk toe.
• We zetten in op het terugdringen van het energiegebruik en het aardgasvrij maken in het bestaande bebouwde gebied, de bestaande woningvoorraad en overige bebouwing.
• We geven invulling aan het RES-bod en zetten daarbij tot 2030 in op ’zon op dak’. Daarnaast anticiperen we op de eventuele noodzaak om voor 2030 ook in te zetten op windenergie, mochten we het RES-bod niet halen met alleen zon op dak. In drie zoekgebieden zal via een project-MER onderzocht worden of initiatieven voor het plaatsen van windturbines kansrijk zijn.
• We faciliteren de benodigde ruimte voor het energienetwerk en de opslag van energie. Het uitgangspunt daarbij is vraag en aanbod dichtbij elkaar te realiseren. We staan open voor nieuwe manieren van vervoer en opslag. Daarbij is veiligheid een randvoorwaarde.
• We stimuleren een lokale, circulaire en energie neutrale economie door voorzieningen te realiseren die inwoners en ondernemers stimuleren circulair te handelen. Zo kunnen bedrijven terecht bij het lokale materialencentrum om grondstoffen voor hun bedrijfsvoering te zoeken.
• Via het energieloket Vijfheerenlanden Jouw Huis Slimmer helpen we inwoners met vragen over energiebesparing en het energiezuinig maken van hun woning.
• We gaan, als onderdeel van een op te stellen Bodemvisie, beleid ontwikkelen voor het toepassen van koude-warmte opslag in de bodem bij nieuwbouwprojecten en in bestaande woonwijken.