Hoe is de visie tot stand gekomen?
Bij het opstellen van de omgevingsvisie zijn een aantal stappen doorlopen. Er is een inventarisatie gemaakt van de gebiedswaarden en het geldende beleid. We hebben de huidige staat van de leefomgeving in beeld gebracht in de gemeente-atlas.
Ook is inbreng gevraagd van veel betrokkenen, inwoners en organisaties via het participatietraject. Hen is gevraagd de waarden van Vijfheerenlanden en van hun dorp te benoemen. Ook is gevraagd naar hun wensen voor de toekomst van de gemeente. Deze input hebben we verwerkt bij het opstellen van de omgevingsvisie. Zo is samengewerkt om deze omgevingsvisie te maken.
Participatietraject
Om de keuzes en ambities aan te laten sluiten bij hoe de inwoners en andere belanghebbenden, zoals ondernemers de toekomst zien, is een communicatie- en participatietraject uitgevoerd. Aan alle inwoners is gevraagd wat zij van belang vinden voor hun leefomgeving. Dit is onder meer terug te zien in de waardenkaart. In het participatieverslag (PDF, 2.2 MB) leest u hier meer over.
Huidige situatie in beeld
Het rapport gemeente-atlas (PDF, 4.3 MB) beschrijft de huidige situatie in de gemeente Vijfheerenlanden op basis van beschikbare kennis en data. De atlas gaat in op de thema’s wonen, voorzieningen, mobiliteit, leefbaarheid, economie, gezondheid, milieu, biodiversiteit, energie en klimaat. Zoveel mogelijk zijn de gegevens op kaart of in grafieken opgenomen.
Omgevingseffectrapportage
Door middel van een Omgevings-Effect-Rapportage (PDF, 9.1 MB) zijn de verschillende ambities onderzocht. Het plan-OER laat zien of er voor alle ontwikkelingen en ambities voldoende ruimte is en toont op hoofdlijnen wat de (milieu)effecten zijn. De gegevens in de gemeente-atlas zijn als uitgangspunt gebruikt voor de plan-OER.
Deze omgevingsvisie stelt kaders aan toekomstige ontwikkelingen die gevolgen kunnen hebben voor het milieu. De gemeente doorloopt de procedure van de milieueffectrapportage om het milieubelang volwaardig en vroegtijdig te betrekken bij de totstandkoming van de omgevingsvisie. De omgevingseffecten van de beleidsopgaven en mogelijke strategieën voor deze visie worden integraal in beeld gebracht. Het resultaat van deze procedure is een Milieueffectrapport (MER). Omdat het gaat om een MER over de gehele fysieke leefomgeving wordt dit een Omgevings-Effect-Rapportage (plan-OER) genoemd. In een plan-OER wordt niet alleen ingegaan op de ‘klassieke’ milieuthema’s (zoals verkeer en geluid), maar bijvoorbeeld ook op gezondheid en energie. Het opstellen van het plan-OER liep parallel aan het opstellen van de omgevingsvisie.
Relatie plan-OER en omgevingsvisie
De omgevingsvisie Vijfheerenlanden (Deze link gaat naar een externe website) is op 8 februari 2024 vastgesteld door de gemeenteraad en het plan-OER lag ter inzage. In het plan-OER worden aanbevelingen gegeven om de ambities en doelstellingen uit de omgevingsvisie concreter te maken. Hierdoor ontstaat inzicht in de haalbaarheid van de visie en de kansen en risico’s die de visie met zich meebrengt. Zo zijn diverse zoekgebieden voor woningbouw en bedrijven bij de woonplaatsen in de gemeente onderzocht op haalbaarheid. De zoekgebieden zijn opgenomen in de omgevingsvisie op de visiekaart. Sommige zoekgebieden zijn afgevallen, omdat ze niet haalbaar bleken. Deze zijn niet opgenomen op de visiekaart. Andere zoekgebieden zijn wel mogelijk, maar vaak gelden randvoorwaarden voor het ontwikkelen van de locatie. Die randvoorwaarden zijn niet opgenomen in het plan-OER. (Zie ook Relatie met de plan-OER)
Duurzame energiebronnen
Ook zijn duurzame energiebronnen onderzocht, zoals locaties voor windturbines. Hiervoor is, in het kader van de RES, een Locatieonderzoek wind Vijfheerenlanden (PDF, 2.8 MB) opgesteld. Mede op basis van deze onderzoeksresultaten is 9 februari 2023 een raadsbesluit genomen over invulling van het RES-bod. Naar aanleiding van dit raadsbesluit zijn drie zoekgebieden voor windturbines op de visiekaart opgenomen.
Verder zijn mobiliteitsopgaven onderzocht, waarbij met name aanbevelingen zijn gedaan, zoals het sturen op de verschuiving van de vervoerswijze keuze naar OV en fiets, met name ook bij nieuwe ontwikkelingen. In de omgevingsvisie wordt zo onder andere ingezet op verbetering van het fietsnetwerk.
Daarnaast zijn opgaven in het landelijk gebied beoordeeld, zoals de energietransitie en de veranderingen in de agrarische sector. De omgevingsvisie is hierop aangepast.
Passende beoordeling
Als onderdeel van de plan-OER is een Passende beoordeling (PDF, 3.2 MB) uitgevoerd. De Wet natuurbescherming (Deze link gaat naar een externe website) (Wnb) regelt de bescherming van Natura 2000-gebieden, ten aanzien van plannen en projecten die mogelijke effecten hebben op de natuurlijke kenmerken van de gebieden, gelet op de instandhoudings-doelen die in de Natura 2000-gebieden van kracht zijn.
De omgevingsvisie Vijfheerenlanden bevat richtinggevende en kader stellende beleidskeuzes. Op voorhand is niet uit te sluiten dat deze afzonderlijk of in samenhang kunnen leiden tot significante negatieve gevolgen op Natura 2000-gebieden in en in de omgeving van de gemeente. Daarom dient op grond van de Wnb een Passende Beoordeling te worden opgesteld.
Het doel van deze beoordeling is het signaleren van beleidskeuzes waarvan de uitvoerbaarheid, vanwege effecten op het Natura 2000-netwerk, onzeker is.