We versterken en behouden onze landschappelijke en cultuurhistorische waarden

Ons landelijk gebied biedt tevens een goed tegenwicht aan de verstelijking in de regio, het is een geschikte plek om te ontsnappen aan de hectiek van het dagelijks leven in de stad. De historie van Vijfheerenlanden vormt een belangrijk onderdeel van onze identiteit.

Deze historie is terug te zien in de historische kernen, het werelderfgoed ‘Nieuwe Hollandse Waterlinie’, de monumentale boerderijen in de linten, de kenmerkende verkaveling in het buitengebied en de cultuurhistorische landschappen.

Zorgvuldige inpassing van ontwikkelingen

Onze landschappelijke waarden komen onder druk te staan door alle ontwikkelingen die in de woonplaatsen en in ons buitengebied nodig zijn. In het buitengebied is ruimte nodig voor woningbouw, bedrijvigheid, duurzame energieopwekking, de wateropgave, recreatie en natuur. Vooral in de gebieden rondom de woonplaatsen (de kernrandzones) wordt gezocht naar ruimte voor woningbouw en nieuwe werklandschappen. Daarnaast is er behoefte om vanuit de woonplaatsen het omliggende landschap te bereiken via wandel- of fietspaden. Zorgvuldige inpassing van deze ontwikkelingen is nodig, om de landschappelijke waarden zoveel mogelijk te behouden en te ontsluiten.

Wat willen we bereiken?

We willen voortbouwen op het verleden vanuit de kracht en kwaliteit die in het gebied aanwezig zijn. We gebruiken hierbij de natuurlijke dynamiek als uitgangspunt (bodem, water, natuur) en geven ruimte aan deze natuurlijke elementen.
Bij ruimtelijke ontwikkelingen zetten we in op behoud en versterking van de landschappelijke en cultuurhistorische waarden door hieraan voorwaarden te verbinden, waaronder:

• Wanneer we bouwen aan de rand van een dorp, laten we de bebouwing niet abrupt stoppen maar langzaam overgaan naar het buitengebied. Zo ontstaat een natuurlijke en groene overgang.
• We behouden de doorgang en openheid tussen de woonplaatsen.
• Bij ontwikkelingen maken we gebruik van de oorspronkelijke woongeschiedenis en is het historische landschap uitgangspunt.
• In lintbebouwing is iedere bebouwing een uitbreiding. In lintbebouwing ontwikkelen we geen inbreidingslocaties. Hier is de inpassing in het landschap juist van belang.

Het uitgangspunt voor onze archeologische erfgoedwaarden is behoud in de bodem. Aan het begin van elk ruimtelijk initiatief toetsen we hieraan. Zie hiervoor de proceswijzer en de waardenkaart waarop staat met welke bestaande waarden rekening gehouden moet worden. Voor een meer gedetailleerde beoordeling wordt ook gebruik gemaakt van de Cultuurhistorische waardenkaart (Deze link gaat naar een externe website).

We zien ook veel kansen voor ontwikkelingen die onze waarden versterken. We willen ons landschap en ons erfgoed beter toegankelijk en beleefbaar maken voor onze inwoners en voor bezoekers. Dit doen we door aantrekkelijke wandel- en fietsroutes die de woonplaatsen met het buitengebied verbinden.

Hoe gaan we dat doen?

• De lintbebouwing in het buitengebied wordt in principe niet verdicht.
• Op basis van de uitgevoerde inventarisatie cultuurhistorische waarden wordt erfgoedbeleid opgesteld, waarin onder andere ook aandacht wordt geschonken aan de wijze waarop cultuurhistorische waarden in ruimtelijke ontwikkelopgave meegewogen dienen te worden. Daarnaast nemen we in het op te stellen Omgevingsplan, regels op voor bescherming van cultuurhistorische en archeologische waarden.
• Nieuwe bebouwing moet aansluiten op de landschappelijke kenmerken en de cultuurhistorische waarden en bebouwing/bebouwingsstructuur.
• We geven ruimte aan kleinschalige bedrijvigheid die bijdraagt aan het behoud van bestaande cultuurhistorische waarden zowel in het landschap als in de bebouwde omgeving.
• We versterken ons cultuurhistorische landschap bijvoorbeeld door oorspronkelijke beplantingsstructuren in stand te houden en waar mogelijk te herstellen. We nemen dit op als randvoorwaarde bij nieuwe ontwikkelingen. We stimuleren natuurlijk beheerde akkerranden in combinatie met wandelpaden voor ommetjes nabij woongebieden.
• Bij hergebruik van cultuurhistorische erfgoed streven we naar het behoud en versterking van het landschappelijke karakter.